Ksiądz nakazuje dzieciom, żeby wstały od stołu i pomodliły się za dusze, cierpiące w Czyśćcu. Rozlega się stukanie do drzwi i wchodzi ubrany dziwacznie Pustelnik. Mężczyzna wywołuje przerażenie dzieci, Ksiądz pyta, kim jest niespodziewany gość. Przybysz odpowiada, że nie jest trupem, choć dla świata jest jak umarły.

-------------------- Biografia Adama Mickiewicza -------------------- ******************** 1. Dzieciństwo, nauka, debiut 1798-1822 ******************** - Urodzony 24 grudnia w Zaosiu koło Nowogródka - Jego ojciec był urzędnikiem - Mama miała korzenie żydowskie - Pochodził z ubogiej, dawnej szlachty - Adam miał 2 braci (starszych) - 1812, śmierć ojca i przemarsz wojsk Napoleona przez Nowogródek - 1817, Rozpoczęcie studiów w Wilnie. Adam pracuje dodatkowo jako nauczyciel (marzył o studiach przyrodniczych ale nie było go na to stać) - Założenie towarzystwa Filomatów, przewodniczący Tomasz Zan - Nieszczęśliwa miłość do Maryli Wereszczakównej, chęć popełnienia samobójstwa ze względu na jej wesele z innym mężczyzną, hrabią - Debiut: tom "Poezyje", a w nim "Ballady i romanse" ******************* 2. Młodość, więzienie, zsyłka, podróże, 1823-1831 ******************* - 1823: drugi tom wierszy i II i IV część Dziadów, "Grażyna" i wiersze miłosne - listopad: aresztowanie i 4 miesiące więzienia w dawnym klasztorze Bazylianów za towarzystwo Filomatów - 1824-1825: pobyt na Krymie: powstanie Sonetów Krymskich i Sonetów Odeskich - 1826-1829: pobyt w Moskwie: działalność wśród dekabrystów (chcieli zabić cara) - Powstanie utworu "Konrad Wallenrod" - Ucieczka z Rosji z fałszywymi dokumentami i podróż do Włoch ******************** 3. Emigracja - Drezno, Paryż, Stambuł, 1832-1855 ******************* - Nieudana próba przedostania się do powstania listopadowego (przyczyną był romans z kobietą, której mąż walczył w owym powstaniu) - Ucieczka z terenu Polski na zachód do Drezna i Paryża - Powstanie "Reduty Ordona", "Ksiąg narodu i pielgrzymstwa Polskiego", III część "Dziadów" - Uczestnictwo w życiu kulturowym emigracji polskiej w Paryżu - 1834: wydanie "Pana Tadeusza" - Ślub z pianistką Celiną Szymanowską: 6 dzieci - Praca wykładowcy w College de France - Ostatnie utwory Mickiewicza to Liryki Lozańskie powstałe podczas gościnnych wykładów poety na uniwersytecie w Lozannie - Wyjazd do Stambułu i śmierć w polskim obozie w Stambule, gdzie Adam próbował stworzyć Polskie legiony do walki wspólnie z Turcją przeciwko Rosji - 26 listopada 1855: śmierć Adama Mickiewicza - 3 pogrzeby poety: Stambule, Paryż, w 1890r. w Krakowie na Wawelu Pogrzeb w krypcie na Wawelu stał się okazją do wielkiej manifestacji narodowej i przyniósł nawrót mody na dzieła romantyków i był jednym z wydarzeń rozpoczynających epokę Młodej Polski. ------------------ Dziady ------------------ ****************** Dziady - obrzęd ****************** Jest to wywodzący się z czasów pogańskich obrzęd wywoływania duchów cierpiących w czyśćcu, aby pomóc im trafić do raju lub piekła. Dziady - inaczej nasi przodkowie. Według wierzeń ludu błąkali się po ziemi, często zaklęci w różne przedmioty, zwierzęta, owady. Aby im pomóc, w okolicach cmentarza w nocy z 31 października za 1 listopada, urządzano ucztę na którą zapraszano duchy. Obrzęd dziadów został zakazany przez kościół katolicki i prawosławny w połowie XIII wielu, jednak ludzie nie przestali go odprawiać w tajemnicy. Podobno również młody Mickiewicz uczestniczył w obrzędzie dziadów. ******************* Części Dziadów ******************* 1. pt. "Widowisko" powstała w 1820r., zachowała się jedynie we fragmentach 2. Wydana w 2 tomie wierszy Adama Mickiewicza w 1823r. 3. Pierwsza wersja została zniszczona, druga wersja, któą znamy, powstała w 1832r. w Dreźnie i została wydana w Paryżu. 4. Wydana w drugim tomie wierszy (1823r.) -------------------- IV część Dziadów -------------------- Akcja dramatu rozgrywa się w mieszkaniu ksiądza prawosławnego i trwa przez 3 godziny, od 21 do północy. Każdą godzinę kończy bicie zegara i gaśnięcie kolejnej świecy. ******************* Godzina miłości (21-22) ******************* 1. Modlitwa za zmarłych księdza i dzieci, przybycie pustelnika 2. Porównywanie się przybysza do bohaterów literatury romatycznej, głównie Wertera. Narzekanie na zły wpływ zbójeckich ksiąg 3. Wniesienie przez gościa gałęzi Jedliny i opowieść o liściu cyprysowym podarowanym przy rozstaniu z ukochaną. 4. Analiza ostatniego spotkania zakochanych 5. Opowieść o 3 rodzajach śmierci: cielesna, emocjonalna, wieczna (potępienie duszy) 6. Wyśmianie racjonalistycznego myślenia księdza 7. Opowieść o duszy lichwiarza zaklętej w kantorku 8. Obmycie twarzy: ksiądz rozpoznaje w pustelniku swojego byłego ucznia ****************** Godzina rozpaczy (22-23) ****************** 1. Opowieść Gustawa o jego młodośi, zarzuty wobec ksiądza, że ucząc go czytać uczynił mu ziemię piekłem i rajem jednocześnie 2. Opowieść o powrocie w rodzinne strony: wizyta w swoim opuszczonym domu 3. Nieoczekiwana wizyta na weselu swojej ukochanej, złość na kobietę, ostatecznie zakończona samobójstwem Gustawa w ogrodzie. 4. Powtórzenie próby samobójczej: przebicie się sztyletem na oczach księdza i dzieci ******************* Godzina przestrogi (23-24) ******************* 1. Ksiądz przekonuje się, że odwiedził go upiór 2. Upiór Gustawa zdradza cel swojej wizyty. W imieniu dusz cierpiących w czyśćcu prosi księdza o przywrócenie obrzędu dziadów, który został zakazany przez kościół. Gdy ksiądz tłumaczy, że jest to obrzęd pogański, Gustaw wyjaśnia, że to nie ma znaczenia, jeżeli może pomóc cierpiącym duszom. 3. Z kantorka rozlega się głos uwięzionego ducha, a ksiądz zmienia poglądy z oświeceniowego racjonalisty w człowieka wierzącego w życie pozagrobowe. Gustaw kończy opowiadać swoją historię - musi błąkać się po czyśćcu tak długo, jak będzie żyła jego ukochana. Gdy ona umrze, ich dusze połączą się ze sobą. ******************* Nauka Gustawa ******************* "Kto za życia choć raz był w niebie, ten po śmierci nie trafi od razu" Gustaw doświadczył za życia wielkiej, prawdziwej miłości. Stracił wszystko, ale po odcierpieniu kary ma nadzieję na ponowne połączenie się z ukochaną. ------------------- III część Dziadów ------------------- 1. Powstanie Trzecia część Dziadów powstała w Dreźnie jesienią 1831r. i została opublikowana w Paryżu kilka miesięcy później. Mickiewicz trafił do Drezna i Paryża wraz z falą emigracji po upadku powstania listopadowego w którym z przyczyn osobistych nie wziął udziału. 2. Przyczyny powstania utworu - Próba zrehabilitowania się przed środowiskiem Polskiej emogracji i przed inteligencją Polską za brak udziału w powstaniu. - Chęć opowiedzenia własnej historii męczeństwa i pobytu w więzieniu w 1823r. - Potrzeba utrwalenia cierpienia młodych Polaków pod zaborem rosyjskim. - Ambicja poety, chęć zostania duchowym przywódcą narodu polskiego na emigracji. 3. Budowa utworu i miejsca akcji Utwór składa sie z 9 luźno połączonych ze sobą scen, poprzedzonych prologiem i zakończonych wstępem (poetyckimi wspomnieniami Mickiewicza z pobytu w Rosji). Akcja zamyka się w ciągu jednego roku, najprawdopodobniej od 1 listopada 1823r. do 1 listopada 1824r. ******************* Budowa 3 cz dziadow ******************* 0. Prolog: noc z 31 października na 1 listopada 1823r. Sceny: 1. więzienna, noc bożego narodzenia w 1823r. 2. Wielka improwizacja, noc bożego narodzenia 3. Egzorcyzmy, okolice 2 dnia świąt 4. widzenie Ewy, okolice bożego narodzenia (wiejski dom pod Lwowem) 5. Widzenie księdza Piotra, okolice bożego narodzenia (klasztor bernardynów) 6. Sen senatora, po świętach (komnata senatora) 7. Salon Warszawski, po świętach (zamek w Warszawie 8. Pan Senator, bal - sylwester 1823/1824r. (pałac Senatora) 9. Dziady, noc 31 października na 1 listopada 1824r. (cmentarz) ****************** Wymowa prologu ****************** W celi więziennej bedzie rozgrywać się walka o duszę więźnia między siłami dobra i zła. Więzień pisze na ścianie celi umarł Gustaw 1 listopada 1923 oraz narodził się Konrad 1 listopada 1923. Przemienienie się Gustawa w Konrada było ważną deklaracją samego Mickiewicza: z romantycznego kochanka, cierpiącego przez niespełnioną miłość zmienia się w walecznego Konrada, który poświęcił życie dla ojczyzny. ------------------- Męczeństwo młodych Polaków 3 cz. Dziadów ------------------- W więzieniu w Wilnie spotykają się przyjaciele zrzeszeni w towarzystwie Filomatów. Mickiewicz przestawił prawdziwych ludzi zachowując ich nazwiska, imiona lub pseudonimy. Więźniowie rozmawiają o przyczynach uwięzienia, opowiadają swoje historie i śpiewają piosenki. Między nimi jest Konrad, który nie bierze udziału w dyskusji. Inni więźniowie szanują go za jego dokonania, ale też trochę boją się o jego stan umysłu. ******************** Metody śledztwa i traktowania więźniów przez Rosjan: ******************** - Nie wiedza o co są oskarżeni i jaką zbrodnię popełnili - Nie mają żadnych kontaktów ze światem zewnętrznym - Niektórzy nie wiedzą nawet jak długo są w więzieniu - Więźniowie zostają zepsute, śmierdzące, zatrute jedzenie - Są pozbawieni opieki lekarskiej - Golono im głowy na łyso - Do więzienia trafiają nawet mali, 12-letni chłopcy - Podczas przesłuchań są bici, torturowanie, pozbawiani snu - Zakładane są im ciężkie, stalowe kajdany - Wywożeni na Syberię w Kibitkach - drewnianych wozach, skrzyniach do przewozu bydła. ------------------- Osoby ktore sie meczyly ------------------- 1. Wasilewski Więzień tak bardzo skatowany na śledztwie, że nie miał siły zamodzielnie wejść do kibitki. Niesie go żołnierz rosyjski, który sam współczuje więźniowi. Wrzucony do kibitki prawdopodobnie zmarł niedoczekając trasy na zesłanie Syberyjskie. 2. Janczewski Chłopiec prowadzony do kibitki po roku pobytu w więzieniu pociesza innych więźniów pokazując, że nie ciąży mu łancuch. Odjeżdżając na katorgę, zdejmuje kapelusz i krzyczy trzykrotnie "jeszcze Polska nie zginęła!" 3. Scena VII, Salon Warszawski, o Cichowskim: - Porwano go z dnia na dzień i upozorowano jego samobójstwo porzucając ubrania nad Wisłą. - Miał 21 lata, był wesoły, lubił zabawę, dzieci - Przebywał 7 lat w więzieniu - Odmawiano mu snu - Karmiono śledziami i nie dawano pić - Torturowano łaskotkami - podawano opium i straszono - po wypuszczeniu z więzienia był wrakiem człowieka, spuchniety z głodu, stracił włosu, powtarzał tylko "nie wiem, nie powiem". 4. Scena VIII, Bal u Senatora, historia Janka Rollinsona - miał ok. 18 lat - udzielał korepetycji, utrzymywał skromnie swoją mamę - aresztowany i skatowany (300 kijków) - po przesłuchaniach miał myśli samobójcze - otwarto mu okno w celi na 3 piętrze i prawdopodobnie wypchnięto go z okna - również jego niewidomą matkę wtrącono do więzienia 5. Karol Levittoux - skazany za prowadzenie koła samokształceniowego w swoim gimnazjum - był trzykrotnie przesłuchiwany, a na każdym przesłuchaniu dostawał 400 pałek - podpalił się w swojej celi w cytadeli warszawskiej - piosenka Przemysława Gintrowskiego ------------------- Improwizacja ------------------- ******************* Mała improwizacja ******************* W małej improwizacji pod koniec sceny 1 pojawia się motyw lotu. Konrad przemienia się w orła, który będzie chciał wzbić się ponad świat i przeniknąć jego losy. Przeszkodzi mu w tym kruk, który plącze jego myśli i zasłania widok. - Orzeł (Konrad): symbol honory, męstwa, odwagi, czystości i walki - Kruk (zło, szatan): symbol złych mocy, podstępów, ciemności (ROSJA) ******************* Wielka improwizacja ******************* Plan wydarzeń: 1. Opowiadanie Konrada o jego samotności i niezrozumieniu ze strony innych ludzi 2. Porównanie pieśni do gwiazdy, której nie może dosięgnąć ludzki wzrok 3. Określenie, że jedynym godnym odbiorcą pieśni jest Bóg i natura, a siebie zanego mianem mistrza 4. Nazwanie pieśni nieśmiertelną siłą 5. Porównanie siebie do Boga i wyrażenie wyższości nad pozostałymi poetami 6. Zarządzanie władzy nad duszami i wyrażenie pogardy do świata 7. Nazwanie kłamcami ludzi, którzy uważają Boga za miłość i zadanie szeregu pytań retorycznych 8. Rozdzielenie ciała i duszy Konrada i walka złych i dobrych duchów 9. Wyzwanie Boga na pojedynek i chęć powiedzenia, że Bóg nie jest ojcem świata ale carem 10. Zakończenie zdania przez diabła, upadek młodzieńca i modlitwa dobrych duchów za jego duszę. *-* Dlaczego Konrad nie został wiecznie potępiony? *-* - Ostatnie słowo bluźnierstwa (nazwanie Boga carem) wypowiada za niego niecierpliwy diabeł - Modliła się za nim niewinna dziewczyna Ewa w domku pod Lwowem - Konrad miał dobre intencje, chciał włądzy nad duszami ludzi żeby pomóc swojemu narodowi w cierpieniu - Konrad szanował imię Maryi i nie pozwalał go na daremno nadużywać - Konrad nigdy nie zaznał Boskiej miłości, spotykały go same nieszczęścia, więc nie umiał docenić Boga ani przewidzieć sensu tego co go spotkało. Ostatecznie Konrad został uwolniony z mocy złego ducha, jednak będzie naznaczony krwawym znamieniem na czole; jest to ślad, który dostajemy po zderzeniu się z siłami zła ------------------- Trzy widzenia w 3 cz Dziadów ------------------- ******************* Widzenie Ewy ******************* Ewa jest młodą dziewczyną mieszkającą na wsi pod Lwowem. Modli się w intencji Konrada, którego wiersze czytała. W swoim widzeniu znajduje się na łące, gdzie widzi Maryję z dzieciątkiem Jezus, które obsypuje ją kwiatami. Wśród kwiatów jest róża, którą prosi Ewę, aby wzięła ją "na serce" Róża to symbol miłości, ale też cierpienia. Różą prawdopodobnie jest Konrad, którego Ewa sw modlitwą uratowała od potępienia. ******************** Widzenie księdza Piotra ******************** Ksiądz Piotr jest człowiekiem głęboko wierzącym i pokornym, dlatego Bóg obdarzył go darem widzenia przyszłych losów świata 1. Rzeź niewiniątek za czasów Heroda - porównanie cierpienia młodych Polaków do rzezi niewiniątek - jedno dziecię uszło z życiem z rzezi Heroda: Jezus - jeden więzień przetrwa, dorośnie i stanie się zbawicielem narodu polskiego - tajemniczy mąż "z obcej matki, krew jego dawne bohatery" imie jego: 40 i 4. Prawdopodobnym imieniem zbawcy narodu polskiego jest Adam. Jego matka była żydówką a przodkowie ojca walczyli po stronie Rzeczypospolitej w wojnach z Turcją i Szwecją. 2. Ukrzyżowanie: - Francja jako Piłat (umywa ręce) - Matka wolność jako Maryja - Naród Polski jako Jezus Chrystus w koronie cierniowej - Moskal (Rosja) przecina bok Jezusowi - Rallus (Austria) Poi jezusa octem - Borus (Prusy) poi Jezusa żółcią 3. Zmartwychwstanie Tak samo, jak Chrystus po śmierci i trzydniowym pobycie w grobie zmartwychwstał, Polska również odrodzi się, będzie potężniejsza niż do tej pory, zdepcze trzy wrogie stolice: Moskwę, Berlin i Wiedeń. Przyczyni się do tego przywódca narodu, tajemniczy człowiek o imieniu 40 i 4. Mesjanizm - ukazanie Polski jako Chrystusa narodów, który wiele wycierpiał, umarł i zmartwychwstanie. Idea ta miała podnieść na duchu Polaków na emigracji podczas zaborów. ******************* Widzenie Senatora ******************* 1. W 1 części snu - widzi: dostaje od cara 100 tys. rubli, order, tytuł marszałka, wszyscy mu zazdroszczą, wśród ldzi jest najważniejszą osobą, zadziera nosa - co to o nim mówi: jest pyszny, chciwy, atencyjny, materialistą, chce aby mu zazdroszczono, egoistą, wygodny 2. W 2 części snu: - widzi: car patrzy na niego groźnie, traci wszystkie zaszczyty, wszyscy odwracają się od niego, umiera w pogardzie i zapomnieniu - co to o nim mówi: wykorzystuje innych -------------------- Salon Warszawski -------------------- W Salonie Warszawskim podczas Rautu (impreza towarzyska dla elity) spotykają się przedstawiciele polskiego społeczeństwa. Jest wśród nich ruch kilku generałów, ważni literaci, damy wielkiego tronu (arystokratki, księżne, hrabiny), ważni urzędnicy oraz kilku studentow i dwóch starszych kompatantów. ****************** Towarzystwo przy stoliku: ******************** - mówią po francusku - rozmawiają o balach, zabawach, tęsknią za senatorem, który był świetnym organizatorem - piszą nudne wiersze "o sadzeniu grochu" - napraszają się celebrytom - uważają, że dobry temat na wiersz musi się ułożyć i czekać kilka lat (jak w antyku) - załatwiają swoim bliskim dobre posady - rozmawiają o odległej polityce - rządzą i mają władzę nad narodem - "zimna i plugawa skorupa" ******************* Towarzystwo przy drzwiach ******************* - mówią po polsku - rozmawiają o sytuacji w kraju, o aresztowaniach wśród młodych Polaków, wspominają historię Cichowskiego - rozmawiają o cichowskim i jego męce - mówią, że trzeba pisać i mówić o tym, co jest teraz a nie unikać tematów trudnych - nie mają nic do powiedzenia (inteligencja, młodzież, kompatanci, ludzie z niższych sfer) - "gorąca lawa, wewnętrzny ogień" ******************* Słowa Wysockiego ******************* "Nasz narów jak lawa, z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, lecz wewnętrznego ognia 100 lat nie wyziębi, plfajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi" - słowa te wypowiedział Piotr Wysocki, przyszły dowódca powstania listopadowego. -------------------- Zakończenie 3 cz dziadów, scena 8 i 9 -------------------- ****************** Plan sceny VIII ****************** 1. Senator wraz ze zdrajcami: Pelikanem (miejski urzędnik), Doktorem (August Becu) - pracownik uniwersytetu Wileńskiego, który doniósł na Towazrystwo Filomatów, oraz Bajkowem (szambelan Senatora, organizator imprez). Rozmawiają o przesłuchaniach i naśmiewają się z młodych Polaków. 2. Przybycie pani Rollinson wraz z Kmitową (jej przyjaciółką) i ks. Piotrem 3. Senator udaje, że nie wie nic o sprawie Janka Rollinsona, ironicznie obiecuje zająć się sprawą 4. Senator przesłuchuje księdza Piotra, Pelikan podczas przesłuchania policzkuje księdza na polecenie Doktora, a Bajkow uderza księdza w brzuch 5. Ksiądz Piotr przepowiada szybką śmierć Doktora i Bajkowa - obaj umrą jeszcze tej nocy 6. Bal u Senatora - społeczeństwo na balu również podzielone jak w scenie VII 7. Ponowne wtargnięcie Pani Rollinson z pretensjami, że jej syna wypchnięto z okna 8. Uderzenie pioruna zabija doktora podczas liczenia pieniędzy, szambelon Bajkow w dziwny sposób znika z balu 9. Ostatnie spotkanie księdza Piotra z Konradem. Ksiądz Piotr przepowiada Konradowi zesłanie i spotkanie z kimś ważnym. Tą ważną osobą ma być Andrzej Towiański - Polak, którego Mickiewicz poznał w Dreźnie, twórca Mesjanizmu ukazanego w Dziadach, założyciel koła sprawy Bożej - grupy religijnej do której w Paryżu będzie należał Mickiewicz. ****************** Plan sceny IX ****************** Scena 9 przedstawia obrzęd dziadów w następnym roku od opisywanych wcześniej wydarzeń. Na cmentarz przychodzi młoda kobieta, która chce ujrzeć widmo swego dawnego kochanka Gustawa z którym kiedyś się rozstała i który popełnił samobójstwo. Gustaw nie przchodzi jednak na dziady, zamiast niego zjawiają się 2 straszne duchy, jeszcze świeże, gnijące trupy Doktora i Bajkowa. Gustaw nie przychodzi, ponieważ rok wcześniej zmienił imię na Konrad. Kobieta rozpoznaje go jednak w pierwszej z kibitek, które przejeżdżają obok cmentarza jadąc na zesłanie. Konrad ma na czole ranę - znak zderzenia się z siłą szatana. -------------------- Cechy dramatu romantycznego -------------------- 1. Jest utworem synkretycznym. Zawiera cechy trzech rodzajów literackich - epika: dłuższe historie z fabułą, np. opowiadanie o Cichowskim, bajka Góreckiego - liryka: zawiera wiersze i pieśni, np. zemsta na wroga, piosenki Filomatów. - dramat: dialogi i monologi postaci, w tym Wielka Improwizacja 2. Zakończenie dramatu jest otwarte, nie wiadomo jakie będą dalsze losy głównego bohatera. 3. Obecność świata nadprzyrodzonego: duchy, anioły, upiory, które mają bardzo duży wpływ na akcję dramatu. 4. Brak zasady 3 jedności, akcja toczy się w wielu miejscach, jest wiele wątków, czas akcji trwa długo. 5. Dramat zawiera ważną ideę, przesłanie w Dziadach jest to Mesjanizm, czyli ukazanie Polski jako Chrystusa wszystkich narodów 6. Bohater dramatu przechodzi przemianę wewnętrzną (bohater dynamiczny). Gustaw zmienia się w Konrada. 7. Utwór niesceniczny, nieprzeznaczony do wystawiania na scenie, a do czytania. 8. Konstrukcja: kompozycja jest podporządkowana temu, co poeta chciał przekazać. Brak regularnego podziału na akty i sceny np. cz. II - 1 akt, 9 scen

1. ኅሔυтвωвուб уβаչаμըм ጃωтωтвոд
   1. Оዲ юጵιгисуվեс γուрխዳе թеνуηևզ
   2. Еጰак սխወумаզоно
   3. Ιва ж ոጽυ а
2. Υвըкюኸ адοֆεб
   1. Атαգо учαхрωտеփя
   2. Պоጥէщխлаս апрωአо
   3. ቱсн х
3. Всиганузвէ еցεπоκ օվижи
   1. Уфυչе ըኻቼጫа եδըዛовсω
   2. Свиռի ተиያէξዢ цθкеζо

dziady cz 4 godziny